Heb ik dementie?

Vaak worden vergeetachtigheid en dementie met elkaar verward, hoewel dementie meer omvat dan slechts vergeetachtigheid.

Wanneer iemand last heeft van vergeetachtigheid, kan deze persoon merken dat het geheugen minder goed functioneert dan voorheen. Bijvoorbeeld het vergeten van een afspraak in alle drukte of het even niet kunnen herinneren van een naam. Dit is meestal van tijdelijke aard en heeft geen significante impact op het dagelijks leven. Het is normaal dat iedereen naarmate hij/zij ouder wordt enigszins vergeetachtiger wordt.

Wat is dementie?

Dementie omvat meer dan vijftig ziekten, waarvan de ziekte van Alzheimer de bekendste is. Bij dementie verwerken de hersenen informatie niet goed meer, vanwege beschadigde zenuwcellen en/of verbindingen tussen zenuwcellen.

De kans op dementie neemt toe naarmate men ouder wordt. Ongeveer één op de vijf mensen krijgt dementie, terwijl op de leeftijd van boven de 90 jaar 40 procent van de mensen een vorm van dementie heeft.

Dementie manifesteert zich in een combinatie van symptomen, waaronder geheugenverlies als eerste opvalt. In een later stadium kunnen problemen ontstaan met denken, taal en veranderend gedrag. De achteruitgang verloopt bij sommige mensen snel, terwijl bij anderen dit geleidelijk gaat waardoor een redelijk normaal leven nog mogelijk is.

De meest voorkomende vormen van dementie zijn de ziekte van Alzheimer en vasculaire dementie. Op de site van Alzheimer Nederland vindt u meer informatie.

Herkent u dit?

Bij Alzheimer Nederland staan tien symptomen die kunnen wijzen op dementie en er is ook een geheugentest . Verder zijn er nog een filmpje op deze pagina en dit artikel voor meer informatie. Maak altijd een afspraak met uw huisarts, want de symptomen kunnen ook een andere oorzaak hebben.

Hoe gaat het gesprek bij uw huisarts?

Als u vermoedt dat u of een familielid dementie heeft, maak dan een afspraak met de huisarts. De dokter onderzoekt of er sprake is van dementie. Het onderzoek bestaat meestal uit:

  • Een gesprek met de patiënt. 
  • Een gesprek met een naaste. Het gaat bij voorkeur om iemand die de patiënt al lang en goed kent. 
  • Urine- en/of bloedonderzoek.
  • Lichamelijk onderzoek om lichamelijke klachten te beoordelen en een andere verklaring voor de klachten uit te sluiten. Denk aan blaasontsteking, verkeerd gebruik van medicijnen, vitaminetekort, depressie of hormoonstoornissen. 

Geheugentest
Bij een vermoeden van geheugenproblemen of dementie kunnen geheugentesten plaatsvinden, zoals de MMSE (Mini-mental state examination). Een scan van de hersenen is meestal niet nodig om dementie vast te stellen.

De praktijkondersteuner van de huisartsenpraktijk kan de testen afnemen en de gesprekken voeren. De huisarts en praktijkondersteuner bespreken samen de uitkomsten van het onderzoek. Daarna praat de huisarts met de patiënt.

Na het onderzoek besluit de huisarts soms om de klachten een poosje aan te kijken. Zijn ze blijvend of worden ze zelfs erger? Dan bevestigt dit het vermoeden dat er sprake is van dementie. De huisarts maakt een afspraak met de persoon met geheugenproblemen en met iemand uit de directe omgeving. In dit gesprek vraagt hij naar problemen met het geheugen en taal en naar veranderingen in het gedrag. Hij toetst dan of de naaste van zijn patiënt de klachten herkent. 

Doorverwijzing naar een specialist

Als uitgebreider onderzoek nodig is of het vaststellen van behandelwensen, dan kan de huisarts doorverwijzen naar een specialist. Denk aan een specialist ouderengeneeskunde, de geriater, de neuroloog of de ouderenpsychiater. Dit vindt altijd plaats in overleg met de patiënt. Eventueel vindt extra onderzoek plaats, bijvoorbeeld met een MRI-scan. Lees meer over onderzoek door een specialist.

Waarom naar de huisarts?

Als u een diagnose hebt, heeft u recht op hulp en ondersteuning, bijvoorbeeld door een casemanager dementie.
Alzheimer Nederland heeft een lijst met voordelen opgesteld waarom het handig is een diagnose te laten stellen.